Khi cánh cửa NATO khép lại trước Ukraine,

 Khi cánh cửa NATO khép lại trước Ukraine, một thông điệp rõ ràng đã vang lên từ phía bên kia Đại Tây Dương.

Trong cuộc phỏng vấn với tạp chí Time, được công bố ngày hai mươi lăm tháng tư, cựu Tổng thống Donald Trump thẳng thừng tuyên bố: Ukraine sẽ không thể gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương. Lời khẳng định này, đơn giản nhưng đầy sức nặng, không chỉ làm lạnh đi kỳ vọng lâu nay của Kiev mà còn gợi mở một sự thay đổi âm thầm nhưng sâu sắc trong cách Washington nhìn nhận cuộc xung đột kéo dài tại châu Âu.

"Tôi không nghĩ họ có thể gia nhập NATO," ông Donald Trump phát biểu, khi được hỏi liệu tư cách thành viên NATO có thể là một phần của thỏa thuận hòa bình giữa Ukraine và Nga hay không. Ông không chỉ trả lời mà còn gợi nhắc: việc Ukraine kêu gọi gia nhập NATO chính là mồi lửa cho cuộc chiến, thứ mà nếu được dập tắt sớm, có lẽ đã ngăn được thảm kịch đẫm máu này.

Quan điểm của ông Trump, từ lâu đã gây tranh cãi, giờ đây lại trở nên nổi bật trong bối cảnh thế giới đang khát khao tìm kiếm lối ra cho cuộc xung đột dai dẳng. Không chỉ dừng lại ở đó, Tổng thống Trump còn cáo buộc người kế nhiệm, ông Joe Biden, đã "kích động" Moscow thông qua việc bật tín hiệu xanh cho nguyện vọng gia nhập NATO của Ukraine, đẩy khu vực vào một cuộc chiến mà hậu quả còn chưa thể lường hết.

Điện Kremlin, vốn luôn xem NATO là mối đe dọa cận kề, cũng nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào với Kiev đều phải bao gồm cam kết trung lập hóa Ukraine. Đối với Nga, việc ngăn chặn Ukraine gia nhập NATO không chỉ là vấn đề chính trị, mà còn là lằn ranh đỏ tối hậu về an ninh quốc gia.

Điều đáng chú ý là, trong bối cảnh NATO năm ngoái tuyên bố Ukraine đang trên "con đường không thể đảo ngược" để trở thành thành viên, liên minh này lại không đưa ra mốc thời gian cụ thể nào. Các thành viên NATO tiếp tục khẳng định sự ủng hộ chính trị và quân sự đối với Kiev, nhưng đồng thời cũng nhấn mạnh: Ukraine cần phải đạt được những tiêu chuẩn nghiêm ngặt — trong đó có việc chấm dứt xung đột với Nga — trước khi có thể gia nhập.

Mặc cho những rào cản chồng chất, Tổng thống Volodymyr Zelensky vẫn kiên định lập trường. Ông tuyên bố rằng tư cách thành viên NATO là mục tiêu an ninh trọng yếu, và là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào với Moscow.

Giữa bối cảnh đó, một tia hy vọng le lói. Ngày hai mươi lăm tháng tư, Tổng thống Donald Trump thông báo rằng Nga và Ukraine đang tiến "rất gần đến một thỏa thuận" chấm dứt chiến sự. Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump nhấn mạnh rằng hầu hết các điểm mấu chốt đã đạt được sự đồng thuận, và kêu gọi hai bên tổ chức một cuộc gặp ở cấp cao nhất để hoàn tất thỏa thuận.

"Hãy dừng đổ máu, ngay bây giờ," ông Trump viết, giọng văn đậm màu sắc khẩn thiết.

Theo các nguồn tin, trước tuyên bố này, một trong những đặc phái viên hàng đầu của ông Trump đã có cuộc gặp trực tiếp với Tổng thống Vladimir Putin tại Moscow, một diễn biến ngoại giao gây chú ý ngay cả giữa những ngày tháng ảm đạm nhất của cuộc chiến.

Không lâu sau, cả ông Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng bay tới Rome để dự lễ tang của Giáo hoàng Francis, nơi không chỉ tưởng nhớ một vị Giáo hoàng mà còn lặng thầm chờ đợi những tín hiệu hòa bình mong manh từ hậu trường chính trị.

Cuộc chiến ở Ukraine, đã kéo dài hơn hai năm, trở thành phép thử khắc nghiệt nhất đối với an ninh châu Âu kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Nay, khi cánh cửa NATO dần khép lại trước Ukraine, câu hỏi đặt ra không chỉ là ai thắng ai thua, mà còn là liệu thế giới có còn đủ can đảm và thiện chí để viết nên một chương hòa bình mới, trước khi quá muộn.